Η ρινοκολπίτιδα είναι ένα πολύ συχνό πρόβλημα που καλείται να αντιμετωπίσει ο ΩΡΛ γιατρός. Πρόκειται για φλεγμονή της μύτης και των παραρρινίων κόλπων του προσώπου. Οι κόλποι αυτοί είναι αεροφόρες κοιλότητες που επικοινωνούν με τη μύτη μέσω μικρών στομίων από τα οποία περνάει ο αέρας της μύτης μας μέσα σε αυτούς δηλαδή φυσιολογικά περιέχουν αέρα. Πρόκειται για το ιγμόρειο άντρο (ιγμορίτιδα), τις ηθμοειδείς κυψέλες (ηθμοειδίτιδα), το μετωπιαίο κόλπο (μετωπιαία κολπίτιδα) και το σφηνοειδή κόλπο (σφηνοειδίτιδα).
Συνήθως συνυπάρχει φλεγμονή σε περισσότερους του ενός κόλπου ταυτόχρονα. Κατά κανόνα προηγείται της ρινοκολπίτιδας μία ιογενής λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος, ένα κοινό συνάχι που όταν επιμένει για περισσότερο από μία εβδομάδα μπορεί να οδηγήσει στη φλεγμονή αυτών των κόλπων. Αρχικά δηλαδή οι ρινοκολπίτιδες είναι ιογενείς λοιμώξεις. Όταν, όμως, επιμένει η ρινική συμφόρηση και δεν αερίζονται οι παραρρίνιοι κόλποι, αρχίζουν να αναπτύσσονται παθογόνοι μικροοργανισμοί με συνέπεια τη βακτηριακή λοίμωξη που απαιτεί φαρμακευτική θεραπεία.
Διακρίνουμε την οξεία (<12 εβδομάδες) και τη χρόνια (>12 εβδομάδες) ρινοκολπίτιδα. Η χρόνια μορφή παρουσιάζει ενίοτε εξάρσεις με επιδείνωση των συμπτωμάτων ανά διαστήματα και συχνά συνυπάρχει με ρινικούς πολύποδες οι οποίοι, άλλωστε, αποτελούν ευνοϊκό παράγοντα για την εμφάνισή της.
Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν ρινική απόφραξη, μείωση της όσφρησης, ρινική καταρροή (πρόσθια ή οπισθορρινική), πόνο στο πρόσωπο ή αίσθημα βάρους, βήχα, πυρετό, κόπωση. Ενώ οι περισσότεροι ασθενείς που υποψιάζονται ότι πάσχουν από ρινοκολπίτιδα ζητούν ακτινογραφία από το γιατρό, η εξέταση εκλογής για τη διάγνωσή της είναι η ενδοσκόπηση. Αυτή η εξέταση είναι σύντομη, γίνεται στο ιατρείο και μπορεί να δείξει χαρακτηριστικά ευρήματα της πάθησης που θα θέσουν τη διάγνωση άμεσα. Υπάρχουν ποικίλλα αίτια που μπορούν να προκαλέσουν παρόμοια συμπτώματα γι' αυτό και είναι σημαντική η διενέργεια της ενδοσκόπησης από ΩΡΛ ιατρό ώστε να αποφεύγουμε την άσκοπη χρήση αντιβιοτικών φαρμάκων που είναι η βασική αντιμετώπιση της μικροβιακής ρινοκολπίτιδας.
Επομένως, ο ΩΡΛ ιατρός καλείται να διακρίνει αφενός την ιογενή από τη μικροβιακή ρινοκολπίτιδα και αφετέρου τις άλλες παθήσεις που περιλαμβάνονται στη διαφοροδιάγνωση όπως η αλλεργική ρινίτιδα, η ημικρανία κ.ά.